بیماری ام اس چیست؟ دلایل و علایم ام اس

بیماری ام اس چیست؟ دلایل و علایم ام اس

بیماری ام اس (Multiple sclerosis) یک بیماری ناتوان‌کننده است که مغز و نخاع را تحت تاثیر قرارداده و باعث از دست‌دادن کنترل، دید، تعادل و حواس (بی حسی) می‌شود. در بیماری ام اس اعصاب مغز و نخاع توسط سیستم ایمنی بدن آسیب می‌بینند، که به این اختلال بیماری خودایمنی می‌گویند. بیماری های خودایمنی بیماری هایی هستند که در آن‌ها سیستم ایمنی بدن که وظیفه‌شان حفاظت از بدن و نابودکردن آسیب رسان‌های خارجی همچون باکتری هاست، اشتباها شروع به حمله به بافت‌های بدن می‌نمایند. در بیماری ام اس، سیستم ایمنی بدن شروع به حمله به مغز و نخاع دوتا از اجزاء مهم که سیستم مرکزی اعصاب را کنترل می‌کنند، کرده و باعث فلج شدن و از کارافتادگی آنها می‌شود. سایر بیماری‌هایی خودایمنی شامل لوپوس و آرتریت روماتوئید می‌شود.

سیستم مرکزی اعصاب از میلیون‌ها عصب تشکیل شده که وظیفه انتقال پیام‌ها بین مغز و اجزای بدن را برعهده دارند. این اعصاب پوشیده از لایه‌ای محافظ بنام myelin (نوعی چربی) که از تداخل اعصاب باهم جلوگیری می‌نماید(کاری که لایه محافظ سیم‌های الکتریکی انجام می‌دهد). در بیماری ام اس سیستم ایمنی بدن شروع به آسیب رساندن به این جربی ها کرده و با این کار باعث می‌شود، انتقال پیام توسط این اعصاب مختل شده و مغز قدرت کنترلی خود بربدن را از دست دهد. در این شرایط بدن دچار کاملا فلج و ناتوان می‌شود.

هرچند که شفایی برای بیماری ام اس وجودندارد، اما با درمان و مراقبت می‌توان حملات ام اسی و سرعت پیشرفت بیماری را کاهش داد. برطبق انجمن ملی ام اس آمریکا حدود ۴۰۰۰۰۰ آمریکایی به این بیماری مبتلا هستند و این بیماری بین زنان دو تا سه برابر شایع‌تر از مردان است. همچنین بیشترین خطر ابتلا به این بیماری بین نوجوانی و سن ۵۰ سالگی می‌باشد.

علایم ابتلا به بیماری ام اس

نشانه‌ها و علایم ابتلا به ام اس بین افراد مختلف، مکان اعصاب تحت‌تاثیر و در زمان‌های مختلف متفاوت بوده و می‌توانند تغییر یابند، علایم ام اس شامل:

• ضعف و یا بحسی یکی یا تعدادی از اعضای بدن
• ازدست دادن نسبی و یا کامل بیناییمعمولا در یک چشم بعلاوه درد در حرکت دادن چشم(اختلال عصب بینایی)
• دوبینی یا تاری دید
• سوزن سوزن شدن و یا درد در بعضی از بخش‌های بدن
• شک الکتریکی هنگام بعضی حرکات خاص سر
• لرزش بدن و یا عدم هماهنگی بدن
• لکنت زبان
• خستگی
• گیجی

حساسیت به گرما در افراد مبتلا به ام اس عادی بوده و کمی افزایش دمای بدن می‌تواند محرک و یا بدترکننده بیماری ام اس باشد.

افراد در ابتدای ابتلا به بیماری عودکردن گه‌گاه این علایم و سپس ناپدید شدن موقتی این علایم را احساس می‌کنند. بعضی از افراد مبتلا به نوع خوش‌خیم این بیماری بوده و بعد از حمله اولیه دچار حمله دیگری نشده و بیماری‌شان پیشرفت نمی‌کند.

دلایل ابتلا به ام اس

هیچ کس در مورد دلایل اصلی اشتباه سیستم ایمنی بدن برای حمله به اعصاب در بیماری ام اس نمی‌تواند نظر قطعی دهد. بعضی از دانشمندان معتقدند ترکیبی از ژنتیک و چیزی در محیط زیست می‌تواند باعث ابتلا به این بیماری شود. افرادیکه بیشتر از بقیه در خطر ابتلا به ام اس قراردارند، شامل:

• افردیکه در سنین ۲۰ تا ۴۰ سالگی قرار دارند در بیشترین خطر هستند.
• زنان دو برابر بیشتر از مردان در خطر ابتلا به بیماری ام اس قراردارند.
• اگر والدین و یا برادر و خواهر شما به بیماری ام اس مبتلا باشند، خطر ابتلای شما به ام اس بین ۱ تا ۳ درصد افزایش می‌یابد.
• عفونت ها و ویرس‌ های خاص از جمله ویروس ابشتاین بار می‌تواند خطر ابتلا به این بیماری را افزایش دهد.
• افراد سفیدپوست، بخصوص خانواده‌های ساکن اروپای شمالی در بیشترین خطر ابتلا به این بیماری قراردارند. نژادهای آسیایی، آفریقایی یا بومی آمریکا در بین سایر نژادها در کم‌ترین خطر ابتلا به این بیماری هستند.
• در کشورها و مناطق جغرافیایی خاص از جمله اروپا، کانادای جنوبی، آمریکای شمالی، نیوزلند و استرالیای جنوبی خطر ابتلا به بیماری ام اس بیشتر از سایر مناطق جهان است.
• درصورتیکه شما مبتلا به سایر بیماری‌های خودایمنی از جمله بیماری تیروئید، دیابت نوع ۱ یا بیماری التهابی روده هستید، خطر ابتلای شما به ام‌اس افزایش می‌یابد.

عوارض ابتلا به ام اس

دربعضی مواقع افراد مبتلا به ام اس به سایر مشکلات زیر مبتلا می‌شوند:

• خشکی و یا گرفتگی عضلات
• فلج شدن بخصوص فلج شدن پاها
• مشکلات مثانه، شکم و یا مشکلات جنسی
• مشکلات ذهنی، ازجمله فراموشی و یا عدم تمرکز
• افسردگی
• صرع یا بیهوشی

چگونگی درمان بیماری ام اس

طیف گسترده‌ای از داروهای مختلف وجوددارند که می‌توانند شدت و تکرار علایم بیماری ام اس را کاهش دهند. همچنین بعضی از انواع داروها می‌توانند سرعت پیشرفت بیماری را کاهش دهند. سایر داروها می‌توانند:

• حملات بیماری را کوتاه کنند
• علایم و مشکلات ام اس را بهبود بخشند(مانند درد، مشکلات ادراری و خشکی ماهیچه‌ها)

درمان خانگی ام اس با تغییر سبک زندگی

مواردیکه در مورد سبک زندگی در ادامه بیان می‌کنیم، می‌توانند به شما در زندگی با ام اس کمک کنند، این نکات شامل:

• باندازه کافی استراحت نمایید، اینکار باعث می‌شود کم‌تر احساس ضعف و خستگی نمایید.
• ورزش کنید، انجام مرتب ورزش و فعالیت بدنی از جمله ورزش‌هایی مثل پیاده‌روی، شنا، کاهش وزن و سایر فعالیت‌های متعادل به شما در تقویت عضلات، مثانه و روده و همچنین حفظ تعادل شما کمک می‌نماید.
• بدنتان را خنک کنید، بعضی اوقات  شدت بیماری ام اس با گرم شدن بدن افزایش می‌یابد. با ریختن آب خنک روی خود، شنا در آب خنک و خوردن نوشیدنی‌های خنک بدنتان را خنک نمایید.
• خوردن رژیم غذایی مناسب، چراکه رژیم غذایی مناسب می‌تواند به شما در حفظ تناسب اندام، تقویت سیستم ایمنی بدن و سلامت استخوان‌ها کمک نماید.
• استرس‌تان را کاهش دهید، چراکه استرس می‌تواند شدت بیماری‌تان را افزایش دهد. 

سایت پزشکی و مجله سلامتی راستینه